Holding Nedir?

Genel kurullarında çoğunluğu sağladığı aynı özellikleri çeşitli şirketler arasında menfaat birliği kuran mali şirket. Holdinglere müsade eden ilk mevzuat 1888-1889 yıllarında Amerika’nın New Jersey eyaletinde hazırlanmış ve yürürlüğe girmiştir.

Holding, hukuki niteliği bulunan bir şirket olmayıp, tröst (tekelleşme) kurma amacıyle gerçekleştirilen şirketler topluluğunu ifade eden bir terimdir. Holdinge özelliklerini veren, hukuki bakımdan şirketin tabi olduğu kuruluş şekli değil, ekonomik yönden kendisine mevzu olarak aldığı faaliyet sahası ve çalışmalarında gösterdiği değişikliktir.

Holdinglerin gayesi

başka şirketlerin sermayelerine katılmak, onlara ortak olmak yolu ile kendi sermayelerine kar sağlamaktır. Holdingin ortaya çıkması için bir şirketin diğer şirketlere iştiraki yeterli olmayıp, bu iştirakin, sermayesine katılan şirketin yönetiminde söz sahipi olması gerekir. Bir şirket grubu içinde söz sahipi olan şirkete “ana şirket“, “ana ortaklık“; sermaye yatırılan şirketlere de “tabi şirket“, “yavru şirket” denir. Türk hukuk sisteminde holdingleri düzenleyici hükümler getirilmemiştir. Sadece Türk Ticaret Kanunu’nun 46. maddesinde holding; gayesi başka işletmelere iştirakten ibaret olarak ele alınır.

Holdingin faydaları

1. Holdingler yavru şirketlerin çeşitli problemlerini tek bir merkezden ele almak ve çözümlemek imkanına sahiptir.
2. Holdingler, yabancı ülkelere yaptıkları yatırımlarla, ait oldukları ülkenin ekonomisine yardım ederler ve sermaye yatırımlarının güvenliğini sağlarlar.
3. Holdingler küçük tasarruf ve sermayelerin birleşmesini temin ile sermaye şirketlerine halkın katılmasını mümkün kılarak sosyal bir hizmet görürler.
4. Güçlenen öz kaynaklarını yeni yatırımlara yöneltmek suretiyle ekonomik kalkınmaya destek olurlar.

Holdingin mahzurları

1. Holding şirket mekanizması, az bir sermaye ile büyük varlıklara tasarruf edilebilen şirketler üzerinde kontrol kurma imkanı vermektedir.
2. Holdingler yaptığı harcamaları yavru şirketlere yüksek bedelle intikal ettirebilirler.
3. Holding mekanizması, topluluk içinde karşılıklı iştiraklere girişilmek suretiyle sermaye şişirilmesine imkan vermektedir.
4. Şirketin idari yönetimi, teknik gelişmelere uymaması halinde, diğer şirketlerin durumu kötüleşebilir.
5. Yavru işletmeler yeteri kadar amortisman ayırmamaya, aşırı kar dağıtmamaya ve lüzumlu karşılıklar ayırmamaya zorlanabilir. Holding şirketleri faydalıdır veya zararlıdır şeklinde sonuca varabilmek için faaliyetlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekir.

Holding çeşitleri

Holding şirketi diğer şirketin pay senetlerini satın aldığı takdirde “Saf Holding Şirketi”; bir işletmeyi kendi sorumluluğu altında işlettiği halde diğer şirketlerin pay senetlerine sahip ise “Ana Holding Şirketi” adını alır. Sadece şirketlere sermaye vererek yatırım yapan, fakat sermaye verdiği şirketin işlerine ve yönetimine karışmayan holdinglere “Saf Holding”, “Yatırımcı Holding” denir. Bir veya muhtelif branşlardaki şirketlerin yönetimine karışabilecek miktarda pay senedine sahip olan holdinge “Ufki Holding Şirketi” adı verilir. Sermaye yatırdıkları şirketin yönetimini ele alan holdinge “İşletmeci Holding” denir.